Tego robić nie będę!

Aby być żyć zgodnie z własnymi zasadami Romowie nie wykonują niektórych zawodów.
Niejednokrotnie można przeczytać o romskich listach zawodów zakazanych. Pomimo jednak tego, że w praktyce tego typu listy funkcjonują, zgodnie z antropologicznymi podstawami zaczerpniętymi ze strukturalnego podejścia Claude Lévi-Straussa, należy wskazać konkretne ich źródło.

W europejskim (i polskim) społeczeństwie wciąż funkcjonuje niesprawiedliwy stereotyp Roma pozbawiony zasad i zarabiającego na życie kradzieżą i oszustwem. Tymczasem każdy przedstawiciel tej grupy, chcący zachować szacunek jej członków, bardzo rygorystycznie stara się przestrzegać wielu zasad świadczących o jego romskości (Romanipen) ujętych w niepisanym kodeksie Mageripen.

Nie pozostają one co prawda niezmienne, jednak jest to zmiana ewolucyjna i jest ściśle związana z rzeczywistością. Przykładowo jakie bowiem ma obecnie praktyczne znaczenie zakaz ostrzenia noża o próg domu?
Niezmienne jednak pozostają zasady honoru i czystości. Co prawda żaden Rom nie będzie powoływał się na to konkretne określenie i będzie mówił raczej o zachowaniu godnym, które pozwoli mu zachować wewnątrzgrupowy szacunek i co za tym idzie – będzie mógł być nazywany Romem i przynależeć do wspólnoty.

W zakresie aktywności zawodowej honorem zatem będzie wykonywać niektóre zawody – uznawane za tradycyjne, przypisane przez setki lat przedstawicielom społeczności romskiej. Należą do nich niedźwiedźnik, muzyk, kołodziej, kowal oraz inne - ściśle związane z tradycyjnym trybem życia Romów. Trudno jednak w połowie drugiego dziesięciolecia XXI wieku wykonywać je w Europie. Romowie zatem starają się podejmować inne prace.

Wybór innych zawodów będzie jednak ograniczony do tych form aktywności zawodowej, które nie będą wymuszały działań niezgodne z  zasadami. Romowie będą dbali aby zachować czystość fizyczną (wyraźny podział świata romskiego na to co wewnętrzne i zewnętrze i na to co dolne i górne wskazują jednocześnie na to co czyste i nieczyste) oraz wierności wobec romskiej wspólnoty. Rom chcący utrzymać szacunek swojej grupy nie będzie mógł zatem wykonywać zawodu lekarza, salowego, hydraulika czy sprzątacza. Ze względu na zasady związane z wiernością grupie ograniczą także jego aktywność w jakiejkolwiek sferze w której jego czyny mogłyby zmusić go na płaszczyźnie zawodowej do czynienia szkody innym Romom. Dlatego niedostępne są dla nich zawody prawnika, policjanta czy choćby tłumacza przysięgłego.

Warto zwrócić tu uwagę na wyraźną uczciwość zawodową i stosunek do pracy. Kuszące byłoby przecież być policjantem, czy prawnikiem i pomagać Romom łamiąc tym samym prawo. Tego jednak Romowie nie czynią, wskazując na zawody, których prawdziwy Rom po prostu nie będzie wykonywał.